Seray Şahinler – Romanları ve öykülerinden uyarlanan dizileriyle son yılların en çok konuşulan isimlerinden biri Gülseren Budaycıoğlu. Yaşanmış, gerçek öykülerden yola çıkarak toplumsal psikolojiye ayna tuttuğu işleriyle hem çok konuşuluyor hem çok tartışılıyor. Psikiyatride yarım asrı geride bırakan muharrir yeni romanı “Kırmızı Pelerin”de bu defa enseste, taciz mağduru bir kıza ve birbirine eklenerek zincirleme travmaların kesitlerini sunarak “Bir kişi yahut bir olay koskoca bir ailenin bahtına nasıl istikamet verir?” sorusuna odaklanıyor. Taciz kurbanı Ayşa ile şiddet mağduru Ali’nin hayata tekrar tutunma hikayesi bu. Yeniden çok sarsıcı, çok travmatik. Ama gün sonunda tekrar umut için açık bir kapı bırakıyor.
Bu sefer Ali ve Ayşa’nın serüvenini anlatmaya sizi iten şey neydi?
Anlatmak istediğim çok şey vardı. Yazmaya başlamadan evvel hangi mevzuyu ve o hususla birlikte neleri anlatmalıyım diye çok düşünürüm. Bir kitap çıkar ve çabucak bir sonrakinin arayışına girerim. Babası zannettiği birinin tacizine uğrayan küçük bir çocuk var. Ensest ülkemizde ısrarla gizlense de ben meslek hayatım boyunca çok duydum bunları. İstedim ki bu mevzuyu en açık formuyla ve o çocuğun en pak hisleriyle anlatayım. Bu türlü bir olay karşısında bu yaşta bir çocuk neler hisseder ve yaşananlar hayatına nasıl yansır konusunu işlemek istedim. Bir de çocuğu olmuyor diye “Nasıl olsa bir daha doğurursun” kanısıyla yakınındakilerin çocuklarını alan teyzeler, halalar var. Bunların mukadderatları nasıl etkilediğini, bir babanın büyük bir ailenin mukadderatını nasıl değiştirdiğini göstermek istedim. Babaları, kızların hayatlarını tekrar yazıyor bu kitapta. Kızları keyifli olsun istemiyor zira kendi de hiç keyifli olmamış.
Yazdıklarınız insanları neden bu kadar yakalıyor?
İnsanların kendilerini yakalayabilmeleri benim kitapta ya da dizideki birinci gayem. Kurgu karakter olsun istemiyorum hiçbir vakit. Zira birden fazla insan empati yapıyor. Birine üzülüyor, şefkat duyuyor ya da anlayamadığı hisleri hissediyor. Böylelikle tabanlarda kalmış, bastırılmış kimi hisleri kitaplarda ya da dizilerde su yüzüne çıkarıyor. Farkındalık geliştirmek istiyorum. Görsün ki, fark etsin ki teşhisi koysun. Yüzleşip, başa çıkmaya çaba etsin. Diğerleri üzerinden daha yeterli görürüz kendi meselelerimizi. Ben kimim sorusuna yanlışsız karşılık verebilmek için öncelikle biz kimiz sorusuna karşılık verebilmek gerek.
Kitaplarınızda ve dizilerde “Bu kadarı da olmaz artık” dedikten sonra daima yeni bir sayfanın açıldığını görüyoruz. O travmaları yaşayanlara hayata yine başlamak, tutunmak, uygunlaşmak için yeni bir sayfa açtırıyorsunuz.
Kişi kendi hayatına, bahtına istikamet vermek ister ve çabalarsa hayat bu sesi duyuyor. O kişinin hayatında umulmadık, beklenmedik şeyler oluyor. Hastalar çok umutsuz gelir bize. Sonra yavaş yavaş kendileriyle barışmaya başlarlar, dehşetleri gittikçe azalır. Yüzlerindeki tabir değişmeye başlar. Hayata umutla bakmaya başladıkları gün, hayat da kapısını çalmış üzere bu sesi duyar ve bütün kapıları açar. Bunu birçok hastamda gördüm. Hayat sesimizi duyuyor. Bilimsel bir yanı da var, diğer türlü bakarsanız gücünüz ve coşkunuz öbür türlü olursa hayat bunun kokusunu alıyor.
“Bıraksalar tüm Türkiye’ye bakarım”
Dizileriniz çok fazla konuşuluyor, her diziniz gündem oluyor. Bunu neye bağlıyorsunuz?
Hikâyenin gücüne çok inanıyorum. İnsanlara çok önemli, bilimsel, psikiyatrik bilgiler veriyorum. Öykülerin beyne yazılma gücü çok güçlüdür. Bir konferans üzere değildir. Birinde bilgi birinde anı var. Önce tek tek baktım hastalara. Bana bıraksalar tüm Türkiye’ye bakarım. Çok severek yapan birisiyim bu işi. Ne yapmalıyım diye düşündümi evvel kitap yazmaya karar verdim. İzleyene de o iletileri kodluyorum. Çok üzülüyorlar, ağlıyorlar ve “Oh, demek ki derine kadar indim” diyorum. Öyküler yoluyla bu mevzuda terapi görmüşler üzere. Psikiyatri bunun gücünü keşfetti. Batı dünyası da bununla uğraşıyor. Hüznün, acı bir olayı seyretmenin, onunla empati yapmanın bilhassa Müslüman toplumlarda çok daha sağaltıcı gücü olduğunu söylüyor.
Toplumsal olarak çok yaralıyız. Nasıl çıkarız buradan?
Kafamda bu bahiste çok karşılık var. Şuna çok güveniyorum: Halkımızın aslı bu değil. Çok düzgün tanıyorum, 50 yıldır iliklerine kadar biliyorum; bir yanımız çok sevgi doludur, merhametli ve şefkatlidir. Çok saygılıdır. Öbür toplumlara nazaran çok daha kolay eskiye dönebiliriz. Toplum olarak her bireyin bu sorumluluğu üstlenmesi gerekiyor. Meskenden çıkıyorum, karşıma kim çıkarsa çıksın gülümseyeceğim, hatır soracağım, teşekkür edeceğim üzere küçük telkinlerin bu değişimde yeri çok büyük.
“Elini kullanmak istemiyor, ‘Kirlendi’ diyor”
Kitabın temelinde bir taciz hadisesi var. Son yıllarda gerek toplumsal medya ifşaları gerek dünya genelindeki #meetoo hareketi bu mevzuyu daima gündemde tutuyor. Kitabınız bu gayrete nasıl hizmet edecek?
Bu işin küçüğü, büyüğü olmaz. Ülkemizde bunu yaşayan çok bayan, erkek, genç, çocuk var. Bilhassa çocukları çok korkutan, yaralayan bir şey; sır üzere saklıyorlar içlerinde. Bir hastam vardı, yıllar evvel bir erkek makûs niyetle yaklaşmış kendisine. Bayan evliliği boyunca o kadar mutsuz olmuş ki başını kaldıramıyor. Eşi bana getirmişti neden bu türlü diye. Altından bu çıktı. Elini kullanmak istemiyor, “Kirlendi” diyor. Bunu konuşmadan, dillendirmeden halledemeyiz. İnsanların psikiyatriye çok muhtaçlığı var. Kitapları yazmaya da bu yüzden başladım. Herkes terapiye gidemiyor, biliyorsunuz ki kıymetli bir şey. Birtakım dizilerim için “Ben onu seyredemiyorum” diyenler oluyor. İşte en çok seyretmesi gerek şahıslar onlar. Meczup sözünü manasından çıkarmak istiyorum. Normali tanım et deseniz her türlü şeyi tanımlarım lakin olağan insan nasıl derseniz işte onu tanım etmek çok güç.
Kitaba da ismini veren ‘Kırmızı Pelerin’in imgesel bir atfı var…
Kırmızının hayatı, aşkı temsil ettiğini düşünürüm. Odamda da daima kırmızılar vardır. Hoşlukların en şiddetli hâlidir. Pelerin çok kullanılan bir semboldür. Kimine güç kimine gizem katar. Pelerinin içine saklanıyormuş bu bahsettiğimiz kız. Beşerler ile paylaşamadığı her şeyi onun içine gizliyor ve topluma öbür bir yüzle çıkıyor. Orada kendi değil. Pelerine saklandığında daha inançlı ve gözü pek kız olarak çıkıyor karşımıza. Bu türlü kavramsal bir şey geliştiriyor başında.