Türkiye iktisadı, global resesyon telaşlarına karşılık 12 çeyrek arka arda büyüyerek müspet ayrışmasını sürdürürken, Borsa İstanbul’da da endeks 1999’dan bu yana en büyük yıllık yükselişe imza atıyor. Yabancıların satışlarına karşın, kur muhafazalı mevduatın dövizdeki oynaklığı azaltmasıyla birlikte dolardan umudunu kesen ve enflasyondan korunmak isteyen yerli yatırımcıların ilgisi getiride Borsa İstanbul’u dünyanın tepesine taşıdı. Cuma günü 4.552 puanla tarihi tepe yenileyen endeks dolar bazında 240 sent ile Mayıs 2018’den bu yana en yüksek düzeye çıktı. BIST 100 Endeksi’nin dolar bazlı tepesi 510 sent düzeyinde bulunuyor.
DÜNYANIN DORUĞUNA ÇIKTI
Yerli yatırımcı ilgisi, 9 aylık bilançolardaki güçlü kârlılık, memleketler arası piyasalara nazaran dolar bazında hala ucuz olunması ve şirketlerin geri alımları, Borsa İstanbul’u getiride dünyanın doruğuna taşıdı. Uluslararası Borsalar Birliği bilgilerine nazaran Borsa İstanbul son 1 yılda yüzde 174.1 ile dünyanın en fazla yükselen piyasası oldu. Borsa İstanbul, bu sıralamada yüzde 56.7 ile ikinci sırada yer alan Arjantin’e de 3 kata yakın fark attı. Borsa İstanbul yıl başından bu yana yüzde 139.85 ile yeniden birinci sırada yer alırken, burada da ikinci sırada yer alan Arjantin’in getirisi yüzde 80’de kaldı. Borsa İstanbul son 6 ayda yüzde 81.57, son 3 ayda yüzde 55.3, son 1 ayda ise yüzde 24.75 ile tekrar dünyanın tepesine yerleşti. Borsa İstanbul, yıl içerisinde gördüğü en düşük düzeyine nazaran de yüzde 140 ile en fazla toparlanan borsa oldu.
1 AYDA 165 BİN YATIRIMCI GELDİ
Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) datalarına nazaran ekim ayında borsadaki yerli yatırımcı sayısı rekor düzeye ulaştı. MKK bilgilerine nazaran eylülde 2 milyon 653 bin olan yerli yatırımcı sayısı, ekimde 165 bin kişi artarak 2 milyon 818 bin ile tarihinin en yüksek düzeyine çıktı. Tek bir halka arzın dahi yapılmadığı ekim ayında yerli yatırımcı sayısında yaşanan bu artış, vatandaşın mevduat ve dövizden çıkarak pay senedi piyasasını tercih etmeye başladığının göstergesi oldu. Yerli yatırımcının pay senedi portföyü ise 1 trilyon 35 milyar liradan 1 trilyon 337 milyar liraya yükselerek tarihi tepeye ulaştı. MKK bilgilerine nazaran 2 milyon 818 bine ulaşan yerli yatırımcının 2 milyon 809 binini ferdi yatırımcılar oluşturdu. Bu yatırımcı kümesinin portföyünün büyüklüğü 702.5 milyar lira olarak gerçekleşti. 7 bin 487 adet hükmî kişiliğin portföyü ise 451.5 milyar lira oldu.
PORTFÖY 7’YE KATLANDI
Borsada yerli yatırımcı sayısı, 2020’nin şubat ayında 1 milyon 279 bin düzeyinde bulunuyordu. Pandemiyle birlikte yerli yatırımcının ilgi odağı haline gelen borsa, halka arzların da iştiraki artırmasıyla yatırımcıların radarına girdi. Pandemiden bu yana yerli yatırımcı sayısı yüzde 120 arttı. Bu periyotta yerlilerin pay senedi portföyünün büyüklüğü ise 188.7 milyar liradan 1 trilyon 337 milyar liraya ulaştı. MKK datalarına nazaran borsadaki yabancı yatırımcı sayısı da ekimde arttı. Eylülde 14 bin 193 olan yabancı yatırımcı sayısı, ekimde 14 bin 654’e çıkarken, yabancının pay senedi portföyünün fiyatı da 474.5 milyar liradan 568.6 milyar liraya ulaştı.
ARZLAR BAŞLIYOR
Vadeli Süreçler ve Opsiyon Borsası’nda yaşanan teminat düşüncesinin tesiriyle ağustos ortasından bu yana frene basılan halka arzlar tekrar start aldı. Güç bölümünde faaliyet gösteren Alfa Solar’ın halka arzı 9-10 ve 11 Kasım tarihlerinde yapılırken, bu hafta iki şirket daha halka açılacak. Alfa Solar, sermaye artırımı ve pay satışıyla 9.2 milyon adet hisseyi halka arz etti. Böylelikle arz büyüklüğü 538 milyon lira oldu.
GENÇLERİN PORTFÖYÜ 1 YILDA %207 BÜYÜDÜ
SALGIN periyodunun akabinde süratle değişen yatırım anlayışı birçok kişinin pay senedi piyasalarına yönelmesini beraberinde getirirken, borsayla tanışan genç sayısı da 170 bine dayandı. Ekim ayı prestijiyle pay senedi piyasalarındaki 15-24 yaş kümesi toplam kişi sayısı 169 bin 952’ye çıktı. Kelam konusu sayı geçen yılın birebir ayında 141 bin 459 kişi iken, bu da bir yıllık süreçte borsayla tanışan genç yatırımcı sayısında yüzde 20.1’lik artışa işaret etti. Bu devirde, pay senedi piyasalarında süreç yapan 15-24 yaş kümesi şahısların portföy pahası de 2 milyar 861 milyon liradan 8 milyar 786 milyon liraya ulaştı. Böylelikle son bir yılda pay senedine yatırım yapan gençlerin portföy büyüklüğü 3 katını aşmış oldu.
ÇOCUKLARA PAY HESABI AÇILIYOR
Ebeveynlerin, çocuğunun geleceği ismine pay senedi piyasalarında açtığı hesap sayısındaki artış da devam ediyor. Ekim prestijiyle pay senedi piyasalarında 0-14 yaş kümesine ilişkin 5 bin 583 hesap bulunuyor. Kelam konusu hesap sayısı geçen yılın ekim ayına nazaran yüzde 47.9 artış kaydederken, yıllık bazda en fazla artışın bu yaş kümesinde yaşanması dikkati çekti. Ekimde, geçen yılın birebir devrine nazaran 0-14 yaş kümesi bireylerin pay senedi piyasalarındaki toplam portföy büyüklüğü de 662 milyon 152 bin lira ile neredeyse 3 katına çıktı. Pay senedi piyasalarındaki yatırımcılar ortasında en fazla kişinin 814 bin 224 ile 35-44 yaş kümesinde yer aldığı görüldü. Bu bireylerin ekim prestijiyle portföy pahası büyüklüğü ise 165 milyar 642 milyon lira seviyesinde gerçekleşti.